ประเภทวรรณกรรม

ประเภทวรรณกรรม (อังกฤษ: literary genre) เช่น นวนิยายหรือเรื่องสั้นในสมัยคลาสสิก สมัยก่อน วรรณกรรมแบ่งออกเป็นสามประเภทใหญ่ คือ

• มหากาพย์ (epic)
• บทกวีแนวลำนำ (lyric)
• กวีนิพนธ์บทละคร (dramatic poetry)

ซึ่งภายหลัง ประเภททที่สาม คือ กวีนิพนธ์บทละคร ถูกแบ่งต่อไปเป็น โศกนาฏกรรม (tragedy) และ สุขนาฏกรรม (comedy)

งานแต่ละประเภทมีกฎตายตัว จนกระทั่งถึงคริสต์ศตวรรษที่ 18 (ค.ศ. 1700) ประเภทของวรรณกรรมได้ถูกแบ่งแยกอย่างชัดเจนมากขึ้น แต่หลังจากนั้นไม่นาน นักเขียนต่าง ๆ ก็ได้นำรูปแบบหลาย ๆ อย่าง มาผสมกันในงานเขียนของตัวเอง ทำให้งานเขียนของตัวเองนั้นมีเอกลักษณ์

รายชื่อประเภทของงานวรรณกรรมต่าง ๆ

• สารคดี (nonfiction)
• มหากาพย์ (epic)
• ปกรณัมชุด (literary cycles)
  • ชีวประวัติ (biography)
    • อัตชีวประวัติ (autobiography หรือ memoir)
      • อัตชีวประวัติทางจิต (spiritual autobiography)
  • บันทึกประจำวันและบันทึกการเดินทาง (diaries and journals)
  • บทความ (essay หรือ treatise)
  • บทความประวัติศาสตร์ (history)
  • บทความศาสนา (religious texts)
    • วรรณกรรมขอขมา (apologetics)
    • สุภาษิต (proverb)
    • คัมภีร์ (scripture)
    • วรรณกรรมคริสต์ศาสนา (Christian literature)
  • บทละคร
  • นิทานอุทาหรณ์ (fable), นิทาน (fairy tale), ตำนานพื้นบ้าน (folklore)
  • บทกวีแนวลำนำ
  • สุขนาฏกรรม

• นวนิยาย
  • นวนิยายจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริง
    • นวนิยายเชิงสารคดี (nonfiction novel)
    • นวนิยายอิงอัตชีวประวัติ (autobiographical novel)
    • นวนิยายอิงชีวประวัติ (biographical novel)
  • นวนิยายแนวผจญภัย (adventure novel)
  • วรรณกรรมเยาวชน (young-adult fiction)
    • วรรณกรรมเยาวชนแปล
  • นิยายการ์ตูน (comic novel)
  • นวนิยายแนวอาชญกรรม (crime fiction)
  • นวนิยายแนวสืบสวนสอบสวน (detective fiction)
  • นวนิยายแฟนตาซี (fantasy)
    • นวนิยายแฟนตาซีหลังความตาย (Bangsian fantasy)
    • นวนิยายการ์ตูนแฟนตาซี (comic fantasy)
    • นวนิยายแฟนตาซีร่วมสมัย (contemporary fantasy)
      • นวนิยายเมืองแฟนตาซี (urban fantasy)
    • เทพนิยายแฟนตาซี (fairytale fantasy)
    • นวนิยายวีรบุรุษแฟนตาซี (heroic fantasy)
    • นวนิยายแฟนตาซีสูง (high fantasy)
    • นวนิยายประวัติศาสตร์แฟนตาซี (historical fantasy)
      • นวนิยายเคลติคแฟนตาซี (Celtic fantasy)
      • นวนิยายพลังไอน้ำ (steampunk)
      • นวนิยายกำลังภายใน (wuxia)
      • นวนิยายยุคกลางแฟนตาซี (medieval fantasy)
      • นวนิยายก่อนประวัติศาสตร์ (prehistoric fiction)
    • นวนิยายเยาวชนแฟนตาซี (juvenile fantasy)
    • นวนิยายแฟนตาซีต่ำ (low fantasy)
    • นวนิยายแฟนตาซีวรรณะ (fantasy of manners)
      • นวนิยายเวทมนตร์ (mythic fiction)
    • นวนิยายแฟนตาซีโรมานซ์ (romantic fantasy)
    • นวนิยายแฟนตาซีวิทยาศาสตร์ (science fantasy)
      • นวนิยายโรมานซ์นอกโลก (planetary romance)
      • นวนิยายดาบและดาว (sword and planet)
    • นวนิยายมหาวีรบุรุษแฟนตาซี (superhero fantasy)
    • นวนิยายดาบและเวทมนตร์ (sword and sorcery)
  • ตำนานพื้นบ้านโปแลนด์ (gawęda)
  • บันเทิงคดีกอทิก (Gothic fiction)
    • เซาเทิร์นกอทิก (Southern Gothic)
  • นวนิยายอิงประวัติศาสตร์ (historical fiction)
  • นวนิยายสยองขวัญ (horror fiction)
    • นวนิยายสยองขวัญนองเลือด (splatterpunk)
    • นวนิยายสยองขวัญจักรวาล (cosmic horror)

• • นวนิยายเชิงการแพทย์ (medical novel)
  • นวนิยายสั้นมาก (microfiction หรือ flash fiction)
    • นวนิยายร้อยคำ (drabble)
    • นวนิยายห้าสิบห้าคำ (55 Fiction)
    • นวนิยายนาโน (nanofiction)
  • นวนิยายอัตตา (metafiction)
  • นวนิยายดนตรี (musical fiction)
  • นวนิยายลึกลับ (mystery fiction)
  • นวนิยายแนวปรัชญา (philosophical novel)
  • นวนิยายการเมือง (political fiction)
  • นวนิยายแนวแสวงหา (quest)
  • นวนิยายแนวศาสนา (religious fiction)
    • นวนิยายคริสต์ศาสนา (Christian novel)
  • นวนิยายโรมานซ์ (romance novel)
    • นวนิยายอิงประวัติศาสตร์โรมานซ์ (historical romance)
  • มหาตำนาน (saga หรือ family saga)
  • เสียดสี (satire)
  • เรื่องสั้น (short story)
  • เรื่องทาส (slave narrative)
  • นวนิยายคาดการณ์ (speculative fiction)
    • ประวัติศาสตร์ประยุกต์ (alternative history)
    • นวนิยายวิทยาศาสตร์ (science fiction)
      • ไซเบอร์พังก์ (cyberpunk)
        • นาโนพังก์ (nanopunk)
      • นวนิยายเชิงวิทยาศาสตร์ (soft science fiction)
      • นวนิยายแก่นวิทยาศาสตร์ (hard science fiction)
    • นวนิยายแนวแปลก (wierd fiction)
      • นวนิยายแนวแปลกสุดยอด (bizarro fiction)
  • นวนิยายแนวเหนือจริง (surrealist novel)
  • นวนิยายประเภทระทึกขวัญ (thriller)
    • นวนิยายคบคิด (conspiracy fiction)
    • การขู่ขวัญเชิงกฎหมาย (legal thriller)
    • การขู่ขวัญทางจิตวิทยา (psychological thriller)
    • นวนิยายสายลับ (spy fiction หรือ political thriller)
    • การขู่ขวัญทางการแพทย์ (medical thriller)
  • โศกนาฏกรรม (tragedy)
  • นวนิยายเมือง (urban fiction)
  • นวนิยายตะวันตก (western fiction)

อ้างอิง

• สารานุกรม รอบรู้รอบโลก. บริษัท รีดเดอร์ส ไดเจสท์ (ประเทศไทย), พ.ศ. 2542