ทฤษฎีพหุระบบ

ทฤษฎีพหุระบบ หรือ ทฤษฎีระบบหลายส่วน หรือเรียกอีกอย่างชื่อว่า ทฤษฎีระบบหลายระบบ ซึ่งอ่านว่า ทฤษฎีโพลีซิสเต็ม (Polysystem Theory) เป็นทฤษฎีในศาสตร์การแปลที่กล่าวถึงการใช้ปัจจัยหลายมิติเป็นเครื่องมือในการอธิบายความซับซ้อนของวัฒนธรรมภายในชุมชนเดียวกันและระหว่างชุมชนต่าง ๆ โดยวิเคราะห์ความสัมพันธ์ในวรรณกรรมและภาษา ซึ่งต่อมาได้ขยายขอบเขตไปสู่การวิเคราะห์ระบบทางสังคมและวัฒนธรรมที่ซับซ้อนมากขึ้น

ทฤษฎีพหุระบบได้รับการยอมรับจากนักศึกษาและนักวิชาการด้านวรรณกรรมและวัฒนธรรมทั่วโลก และได้รับความสนใจเป็นพิเศษในสาขาการศึกษาภูมิภาคสแกนดิเนเวีย

ผู้สนับสนุนแนวคิดนี้ที่สำคัญที่สุดคือ นักภาษาศาสตร์ชาวอิสราเอล อิตามาร์ อีเวน-โซฮาร์ ขณะที่นักวิชาการชาวอเมริกัน เอ็ดวิน เกนต์ซเลอร์ ก็เป็นอีกบุคคลสำคัญที่มีส่วนร่วมในการพัฒนามุมมองนี้

อ่านเพิ่ม

• Even-Zohar, Itamar. Polysystem Studies. Poetics Today 11.1 (1990)
• Aveling, Harry 2005. “Two Approaches to the Positioning of Translations: A Comparative Study of Itamar Even-Zohar's Polysystem Studies and Gideon Toury's Descriptive Translation Studies and Beyond.” Kritika Kultura - A Refereed Electronic Journal of Literary/Cultural and Language Studies, No. 6, November 2005, pp. 6–25.
• Shuttleworth, Mark 2001. “Polysystem Theory”. In Routledge Encyclopedia of Translation Studies, Mona Baker ed., Routledge: New York & London, pp. 176–179.
• Lambert, José 1997. "Itamar Even-Zohar's Polysystem Studies: An Interdisciplinary Perspective on Culture Research." Canadian Review of Comparative Literature / Revue Canadienne de Littérature Comparée, XXIV, No. 1, pp. 7–14.
• DIMIĆ, Milan V. 1993. "Polysystem Theory", in Makaryk, I. ed. Encyclopedia of Contemporary Literary Theory, University of Toronto Press, Toronto, pp. 151–155.
• McKelvey, Myles 2001. "Translating the Musical Les Misérables: A Polysystemic Approach." http://www.collectionscanada.gc.ca/obj/s4/f2/dsk3/ftp04/MQ59267.pdf