ชีวิตของพระนางพรหมจารี

ชีวิตของพระแม่พรหมจารี (อังกฤษ: Life of the Virgin) หรือชีวิตของพระแม่มารี เป็นฉากชุดจากชีวิตของพระแม่มารีย์มารดาของพระเยซูที่เป็นหัวเรื่องที่ใช้เขียนภาพชุดในศิลปะคริสต์ศาสนามักจะเป็นชุดที่ประกอบกับหรือเป็นส่วนหนึ่งของภาพชุดชีวิตของพระเยซู จำนวนฉากก็ต่างกันไปตามแต่เนื้อที่ใช้วาดภาพ ลักษณะการเขียนก็อาจจะเป็นจิตรกรรมฝาผนัง จิตรกรรมแผง หน้าต่างประดับกระจกสี หนังสือวิจิตร พรมทอแขวนผนัง งานสลักหิน งานแกะงาช้างและอื่นๆ

ฉากที่ใช้

การแต่งงานของพระแม่มารี โดย จอตโต ดี บอนโดเน

พระเยซูตรึงกางเขน ชะลอร่างจากกางเขน ปีเอตา การทรยศต่อพระเยซู ปิลาตุสล้างมือ พระเยซูแบกกางเขน การถวายพระเยซูในพระวิหาร (Presentation of Christ in the Temple) พระเยซูในหมู่นักปราชญ์ คริสต์ศตวรรษที่ 15 หนังสือกำหนดเทศกาล

ชีวิตของพระแม่มารีย์บางครั้งก็รวมกับภาพชุดชีวิตของพระเยซูหรือบางครั้งก็จะรวมกับฉากจากพระมหาทรมานของพระเยซู ถ้ารวมก็มักจะข้ามจากเมื่อพระเยซูยังทรงพระเยาว์ไปจนถึงตอนที่พระแม่มารีเสียชีวิต และจบด้วยฉากพบพระเยซูในหมู่นักปราชญ์ (Christ among the Doctors) ซึ่งเป็นฉากสุดท้ายของพระเยซูเมื่อยังทรงพระเยาว์

ภาพชุดชีวิตของพระแม่มารีที่สำคัญที่สุดชุดหนึ่งก็ได้แก่ภาพภายในชาเปลทอร์นาบุโอนิ (Tornabuoni Chapel) ภายในโบสถ์ซานตามาเรีย โนเวลลาที่ฟลอเรนซ์โดยโดเมนนิโค เกอร์ลันเดาที่วาดระหว่างปี ค.ศ. 1485 และปี ค.ศ. 1490 ในชาเปลสโครเวยี (Scrovegni Chapel) ที่ปาดัวโดยจอตโต ดี บอนโดเน ที่เขียนเสร็จราวค.ศ. 1305 และ มาเอสตา (Maestà) โดยดุชโชที่เขียนเสร็จราวค.ศ. 1308 หรืองานโมเสกจากปลายสมัยไบเซ็นไทน์ที่โบสถ์คอรา (Chora Church) ที่สร้างตอนต้นคริสต์ศตวรรษที่ 14 ซึ่งแสดงให้เห็นความแตกต่างระหว่างฉากชีวิตของตะวันออกและตะวันตก - คริสตจักรออร์ทอดอกซ์มีวันสมโภชสำหรับฉากชีวิตเจ็ดฉากแรก - แต่อีก 16 ฉากจนก่อนที่จะถึงฉากการเสด็จเยี่ยม (Visitation) คล้ายกับฉาก 15 ฉากในสมัยเดียวกันกับที่จอตโต ดี บอนโดเนเขียน เมื่อฉากชุดของคอราเริ่มอีกครั้งก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของภาพจากฉาก “ชีวิตของพระเยซู” เริ่มด้วยฉากที่พระเยซูมาประสูติ เช่นเดียวกับงานเขียนของจอตโต ดี บอนโดเนและงานของศิลปินตะวันตกอื่น ๆ ฉากชีวิตของจอตโต ดี บอนโดเนเขียนเป็นฉากที่ครบชุดที่มีด้วยกันทั้งหมด 26 ฉาก ฉากคู่ที่มักจะเห็นกันบ่อยและเป็นที่นิยมกันโดยทั่วไปคือฉากแม่พระรับสาร และการประสูติของพระเยซู แต่บางครั้งก็จะเป็นฉากพระนางมารีย์ราชินีแห่งสากลโลกที่ใช้แทนฉากสองฉากนี้

ฉากชุดในชาเปลทอร์นาบุโอนิมีด้วยกัน 9 ฉากมีฉาก “การเสด็จเยี่ยม” ที่เป็นส่วนหนึ่งของภาพชุด “ฉากชีวิตของนักบุญจอห์นแบ็พทิสต์” “ฉากชีวิตของพระเยซู” มีหลายฉากที่เป็นฉากร่วมกับ “ฉากชีวิตของพระแม่มารี” เช่นที่เห็นในชาเปลซโครเวยี อัลเบรชท์ ดือเรอร์ สร้างภาพพิมพ์แกะไม้ 19 ฉากจากชีวิตของพระแม่มารีที่แพร่หลายและมีอิทธิพลต่องานอื่น ๆ

จำนวนฉากชีวิตของพระแม่มารีทั้งหมดมีเป็นจำนวนมากมาจนถึงสมัยกอธิคตอนต้น ลาฟองเตน-โดซอยจ์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านนี้ลำดับว่าก่อนที่จะถึงฉาก “แม่พระรับสาร” ที่พบในศิลปะตะวันตกก็มีด้วยกัน 53 ฉากเข้าไปแล้ว แต่ก็มีเพียงตัวอย่างเดียวที่หลงเหลือมาจนถึงปัจจุบันนี้จากหนังสือวิจิตรจากเยอรมนีจากคริสต์ศตวรรษที่ 13 ที่ยังเหลืออยู่ครบชุด ในจำนวนนั้น 17 ภาพเป็นภาพก่อน “การประสูติของพระแม่มารี” แต่ฉากต่าง ๆ เหล่านี้มาจำกัดลงมากในปลายยุคกลาง

ตารางฉาก

งานของฮันส์ เม็มลิง ( (Hans Memling) ที่รู้จักกันในชื่อ “ความสุขเจ็ดอย่างของพระแม่มารี” (Seven Joys of the Virgin) - แต่อันที่จริงแล้วต่อมากลายเป็นชื่อ “ชีวิตของพระแม่มารี” บนแผงเดียว แต่ก็ยังรวมฉากอีก 25 ฉากที่ไม่เกี่ยวกับพระแม่มารี ค.ศ. 1480, พิพิธภัณฑ์ศิลปะเดิม (Alte Pinakothek), มิวนิก

ตารางข้างล่างแสดงให้เห็นว่าฉากใดมีวันสมโภชและฉากที่ปรากฏในงานสำคัญ ๆ ต่าง ๆ ด้วยเครื่องหมาย “X”: จอตโต ดี บอนโดเนในชาเปลซโครเวยี (จอตโต); หนังสือประจำชั่วโมงที่ใช้กันทั่วไป (ชั่วโมง); หนังสือประจำชั่วโมงของแคทเธอรินแห่งคลีฟส์ (แคทเธอริน); ฉากชุดจาก “ชีวิตขอพระแม่มารีของครูแห่งลูฟร์” (ลูฟร์); ภาพเขียนโดย โดเมนนิโค เกอร์ลันเดาในชาเปลทอร์นาบุโอนิ (โดเมนนิโค); งานภาพพิมพ์ชุดโดยอิสราเฮล ฟอน เม็คเค็นเน็ม (Israhel van Meckenem) (อิสราเฮล); และอัลเบรชท์ ดือเรอร์ (ดือเรอร์)

Scene	สมโภช		จอตโต	ชั่วโมง	แคทเธอริน	ลูฟร์	โดเมนนิโค	อิสราเฮล	ดือเรอร์
นักบุญยออากิมรับสาร [1]			ทั้งสอง		ขับ	ขับ	ประกาศ	ประกาศ	ทั้งสอง
การพบปะที่โกลเดนเกทเยรูซาเลม[2]	X		X		X				X
แม่พระบังเกิด[3]	X		X		X	X	X	X	X
แม่พระถวายองค์[4]	X		X		X	สอง		X	X
การแต่งงานของพระแม่มารี[5]			X		X	X	X	X	X
แม่พระรับสาร[6]	X		X	X	X	หาย?	X	X	X
การเสด็จเยี่ยม[7]	X		X	X	X	X			X
การประสูติของพระเยซู[8]	X		รวม	X	รวม	X		รวม	รวม
การประกาศของคนเลี้ยงแกะ [9]	X		รวม	X	รวม			รวม	รวม
การนมัสการของโหราจารย์[10]	X		X	X			X	X	X
การเข้าสุนัตของพระเยซู[11]	X					X			X
การถวายพระเยซูในพระวิหาร[12]	X		X	X		X	X	X	X
พระเยซูหนีไปอียิปต์[13]			X	X	X	X			X
การประหารทารกผู้วิมล[14]	X		X	แทน			X	X
พระเยซูในหมู่นักปราชญ์[15]			X			X		X	X
พระเยซูสั่งลาพระแม่มารีย์[16]									X
การตรึงกางเขนของพระเยซู[17]	X		X
การเสด็จขึ้นสวรรค์[18]	X		X
เทศกาลเพนเทคอสต์ [19]	X		X
มรณกรรมของพระแม่มารีย์[20]	X				X		รวม		X
แม่พระรับเกียรติยกขึ้นสวรรค์[21]	X				X		รวม		X
พระนางมารีย์ราชินีแห่งสากลโลก[22]				X			X	X
ฉากอื่นๆ			หลายภาพ		4	1			1
รวม				8	15	12	9	12	19
	สมโภชน์?		จอตโต	ชั่วโมง	แคทเธอริน	ลูฟร์	โดเมนนิโค	อิสราเฮล	ดือเรอร์

ดูเพิ่ม

• ศิลปะคริสต์ศาสนา
• พระแม่มารี
• ชีวิตของพระเยซู
• พระแม่มารีปางกรุณา

แหล่งข้อมูลอื่น

• งานพิมพ์ของดือเรอร์ เก็บถาวร 2007-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ลูฟร์ - อิตาลี คริสต์ศตวรรษที่ 15 ภาพชุด 12 แผง
• ภาพเขียนบนผนังในวัดในอังกฤษ