จุมเบ ฟาตีมา
| จุมเบ ฟาตีมา | |
|---|---|
 | |
| สุลต่านหญิงแห่งมอเอลี (ครั้งแรก) | |
| ดำรงพระยศ | 1842–1865 |
| ก่อนหน้า | รามาเนตากา |
| ถัดไป | โมฮาเมด บิน ไซดี ฮามาดี มากาดารา |
| สุลต่านหญิงแห่งมอเอลี (ครั้งที่สอง) | |
| ดำรงพระยศ | 1874–1878 |
| ก่อนหน้า | อับเดอร์เรมาเน บิน ไซดี ฮามาดี มากาดารา |
| ถัดไป | โมฮาเมด บิน ไซดี ฮามาดี มากาดารา |
| พระราชสมภพ | ค.ศ. 1836/37 อูอัลลาฮ์ รัฐสุลต่านมอเอลี |
| สวรรคต | ค.ศ.1878 (อายุ 41–42) |
| พระราชสวามี | ไซอิด มูฮัมมัด บิน นัสเซอร์ มากาดารา |
| พระราชบุตร |
|
| ราชวงศ์ | เมรีนา |
| พระราชบิดา | พระเจ้ารามาเนตากา |
| พระราชมารดา | ราวาโอ |
| ศาสนา | อิสลาม |
จุมเบ ฟาตีมา (อักษรโรมัน: Djoumbé Fatima; 1837–1878) หรือ จุมเบ ซูดี (Djoumbé Soudi) เป็นสมเด็จพระราชินีนาถหรือสุลต่านหญิงและผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งมอเอลี ตั้งแต่มีพระชนมายุ 5 พรรษาจนกระทั่งสวรรคต พระองค์มีความสัมพันธ์ทางเครือญาติกับอาณาจักรเมรีนาและรัฐสุลต่านแซนซิบาร์
พระราชประวัติ[แก้]
พระชนม์ชีพช่วงต้น[แก้]
จุมเบ ฟาตีมา เป็นพระราชธิดาของพลเอก พระเจ้ารามาเนตากา หรือสุลต่านอับเดรามาเน กับพระชายาราวาโอ พระราชชนกเป็นพระเทวันของพระเจ้าราดามาที่ 1 แห่งมาดากัสการ์ ด้วยเหตุนี้จุมเบ ฟาตีมาจึงเป็นพระญาติของเจ้านายมาดากัสการ์ หลังการสวรรคตของพระราดามาที่ 1 พระราชชนกจึงลี้ภัยออกจากมาดากัสการ์และก่อตั้งรัฐสุลต่านบนเกาะมอเอลี (ปัจจุบันอยู่ในประเทศคอโมโรส)[1] พระองค์มีพระขนิษฐาร่วมพระชนกชนนีพระองค์หนึ่งคือ จุมเบ ซาลามา แต่สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ทรงพระเยาว์[2]
เสวยราชย์[แก้]
จุมเบ ฟาตีมาขึ้นเสวยราชย์เป็นสุลต่านแห่งมอเอลีหลังการเสด็จสวรรคตของพระเจ้ารามาเนตากาใน ค.ศ. 1842 โดยมีราวาโอเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ไปพลาง[3] ต่อมาราวาโอเสกสมรสใหม่กับซีวันดีนี อดีตที่ปรึกษาของพระเจ้ารามาเนตากาเมื่อ ค.ศ. 1843 และกลายเป็นครูพิเศษของจุมเบ ฟาตีมา พร้อมไปกับการวางแผนที่จะให้สุลต่านหญิงผู้มีศักดิ์เป็นลูกเลี้ยงนี้เสกสมรสกับเจ้านายของรัฐสุลต่านแซนซิบาร์[4] แต่เวลาต่อมาราวาโอหย่าร้างกับซีวันดีนีเมื่อ ค.ศ. 1846
เมื่อฝรั่งเศสเข้าปกครองเกาะมายอต และสนใจที่จะพัฒนาเกาะมอเอลี จึงส่งมาดามดรัวต์ (Madame Droit) เข้ามาเป็นพระพี่เลี้ยงของสุลต่านหญิงจุมเบ[5] ค.ศ. 1849 เมื่อสุลต่านจุมเบพระชนมายุได้สิบสองพรรษา รัฐบาลฝรั่งเศสจึงจัดพระราชพิธีราชาภิเษกถวาย แต่สองปีต่อมาหลังพระราชพิธีราชาภิเษก สุลต่านหญิงพระองค์ทรงขับไล่พระพี่เลี้ยงชาวฝรั่งเศสออก และจัดพระราชพิธีอภิเษกสมรสกับไซอิด มูฮัมมัด บิน นัสเซอร์ มากาดารา พระญาติของสุลต่านแซนซิบาร์ ก่อนถูกพวกฝรั่งเศสขับไล่ใน ค.ศ. 1860
ค.ศ. 1863 ฝรั่งเศสส่งคณะผู้แทนเข้าเฝ้าสุลต่านหญิง และเดซีเร ชาร์เนย์ (Désiré Charnay) การบันทึกภาพของสุลต่านหญิงพระองค์นี้ไว้[6] เขาบันทึกว่าพระองค์ "ทรงพระประชวรแลทุกข์โทมนัส" และมีข้าราชบริพารเฝ้าถวายงานเพียงไม่กี่คน[7] รวมทั้งบันทึกถึงฉลองพระองค์ว่า ทรงฉลองพระองค์ "ผ้าคลุมยาวทำจากผ้าไหมและทองคำอย่างดีจากตุรกี" ปิดพระพักตร์และพระวรกายเกือบทั้งหมด แลเห็นเพียงพระหัตถ์เท่านั้น[8] การเยือนมอเอลีครั้งนี้ของชาวฝรั่งเศส ก็เพื่อเชื้อเชิญให้ตัดสินพระทัยเข้าเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส แต่สุลต่านหญิงทรงปฏิเสธ[2]
ปลายพระชนม์[แก้]
ค.ศ. 1865 สุลต่านจุมเบสละราชสมบัติแก่โมฮาเมด บิน ไซดี ฮามาดี มากาดารา พระราชโอรส และเมื่อชาวฝรั่งเศสกลับมาเกาะมอเอลีอีกครั้งใน ค.ศ. 1871 พระองค์ขึ้นเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ และขึ้นเป็นสุลต่านอีกครั้งจนกระทั่งสวรรคตใน ค.ศ. 1878[4]
ชีวิตส่วนพระองค์[แก้]
สุลต่านจุมเบประทับอยู่ในพระราชวังสีขาวขนาดสองห้องติดป้อมปราการ และเห็นทะเล มีทหารราชองครักษ์ประจำอยู่ 28 นาย[2] จุมเบอภิเษกสมรสกับไซอิด มูฮัมมัด บิน นัสเซอร์ มากาดารา พระญาติของสุลต่านแซนซิบาร์ใน ค.ศ. 1865 ทั้งสองมีพระราชโอรสด้วยกันสามพระองค์ ได้แก่
- โมฮาเมด บิน ไซดี ฮามาดี มากาดารา (ค.ศ. 1859−1874) เป็นสุลต่านแห่งมอเอลีใน ค.ศ. 1865–1874
- อับเดอร์เรมาเน บิน ไซดี ฮามาดี มากาดารา (ค.ศ. 1860−1885) เป็นสุลต่านแห่งมอเอลีใน ค.ศ. 1878–1885
- มะฮ์มูดู บิน โมฮาเมด มากาดารา (ค.ศ. 1863 − 18 ตุลาคม ค.ศ. 1898) เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของสุลต่านหญิงซาลีมา มาชัมบา พระขนิษฐาต่างพระชนกใน ค.ศ. 1889–1897 มีพระโอรสพระองค์เดียว
และมีพระราชโอรส-ธิดาที่ประสูติกับเอมีล เฟลอรีโย เดอ ล็องล์ (Emile Fleuriot de Langle; ค.ศ. 1837–1881) สองพระองค์ ได้แก่
- บาโกโก (ไม่ทราบ–1901)
- ซาลีมา มาชัมบา (1 พฤศจิกายน ค.ศ. 1874 – 7 สิงหาคม ค.ศ. 1964) เป็นสุลต่านแห่งมอเอลีใน ค.ศ. 1888–1909 เสกสมรสกับกามีย์ ปอล (Camille Paule) มีพระราชโอรส-ธิดาสามพระองค์
อ้างอิง[แก้]
- ↑ "Five African queens you did not know existed - Page 3 of 6". Face2Face Africa (ภาษาอังกฤษ). 2018-09-01. สืบค้นเมื่อ 2019-12-04.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 CHARNAY, DÉSIRÉ (1862). MADAGASCAR VOL D'OISEAU. p. 67.
- ↑ Campbell, Gwyn (2012-04-03). David Griffiths and the Missionary “History of Madagascar” (ภาษาอังกฤษ). BRILL. p. 112. ISBN 978-90-04-19518-9.
- ↑ 4.0 4.1 Sheldon, Kathleen (2005). "Djoumbe Fatima (1837–1878)". Historical Dictionary of Women in Sub-Saharan Africa. Lanham (Maryland): Scarecrow Press. p. 63. ISBN 978-0-8108-5331-7.
- ↑ Ottenheimer, Martin; Ottenheimer, Harriet (1994). Historical Dictionary of the Comoro Islands. Metuchen, NJ [u.a.]: Scarecrow Press. p. 61. ISBN 978-0-8108-2819-3.
- ↑ "La Reine de Mohely | The Museum of Fine Arts, Houston". www.mfah.org. สืบค้นเมื่อ 2019-12-04.
- ↑ "BnF - Trésors photographiques de la Société de géographie". expositions.bnf.fr. สืบค้นเมื่อ 2019-12-04.
- ↑ Campbell, Gwyn (2012-04-03). David Griffiths and the Missionary “History of Madagascar” (ภาษาอังกฤษ). BRILL. p. 729. ISBN 978-90-04-19518-9.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ จุมเบ ซูดี พระราชินีแห่งมอเอลี
