จักรพรรดิเว่ย์เต้าอู่

จักรพรรดิเว่ย์เต้าอู่ (จีน: 魏道武帝; อังกฤษ: Emperor Daowu of Northern Wei, 4 สิงหาคม ค.ศ. 371 – 6 พฤศจิกายน ค.ศ. 409) พระนามเดิมว่า ทั่วป๋า กุย (พินอิน: Tuòbá Guī) ปฐมจักรพรรดิแห่งราชวงศ์เว่ย์เหนือ หนึ่งในราชวงศ์ที่ปกครองแผ่นดินจีนใน ยุคราชวงศ์เหนือ-ใต้ ครองราชบัลลังก์ระหว่าง ค.ศ. 386 – ค.ศ. 409

พระบรมราชประวัติ

ค.ศ. 386 พระองค์ได้รับการสนับสนุนจากหลายชนเผ่าขึ้นเป็นพระเจ้าแผ่นดิน สถาปนาราชวงศ์เว่ย (魏) พระองค์ทรงปกครองแผ่นดินอย่างวิริยะอุตสาหะ เพื่อให้อาณาจักรมีความเป็นสังคมศักดินาที่มั่งคั่ง ต่อมาประมาณปี ค.ศ. 398 ได้ย้ายเมืองหลวง และทรงขึ้นเป็นจักรพรรดิ

ในช่วงปลายรัชกาล พระองค์จมอยู่กับน้ำสุราและความฟุ่มเฟือย พระองค์ทรงทะนงตน ระแวดระวังพวกข้าราชการ และมีความแตกแยกกับพระบรมวงศานุวงศ์

พระมเหสีเฮ่อหลันทรงกระทำความผิด พระองค์มีรับสั่งให้ลงพระอาญาถึงประหาร แต่พระมเหสีได้แอบขอความช่วยเหลือจากพระราชโอรสทั่วป๋าเส้า (拓跋绍) ทำการสมรู้กับขันที และองครักษ์เข้าวังปลงพระชนม์พระเจ้าแผ่นดิน แต่มหาดเล็กเห็นจึงตะโกนขึ้น ทำให้พระองค์ทรงตื่นบรรทม พระองค์จึงทรงขัดขืน แต่ในที่สุดก็ไม่รอดพ้นเสด็จสวรรคตใน ค.ศ. 409 ขณะพระชนมพรรษา 39 พรรษา

เจ้าชายทั่วป๋าเส้าในวันรุ่งขึ้น ได้มีการปลอมรับสั่งเรียกข้าราชการทั้งหมดเข้าเฝ้า เจ้าชายขอให้ข้าราชการทั้งหลายสนับสนุน พระองค์ขึ้นเสวยราชย์ แต่มีเจ้านายที่ไม่เห็นด้วยหนีไป มีขุนนางจุดสัญญาณไฟที่ทางตอนเหนือ

พระรัชทายาททั่วป๋าซื่อ (拓拔嗣) ที่ถูกเนรเทศออกจากวัง ทรงทราบเหตุการณ์ จึงขอความช่วยเหลือจากเจ้าเมืองเหนือ ยกพลเข้าวังปราบกบฏ รับสั่งประหารเจ้าชายทั่วป๋าเส้า กับพระมเหสีเฮ่อหลัน แล้วเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิเว่ย์เหนือรัชกาลที่ 2 ประกาศศักราชว่าหยงซิง

ในศักราชหย่งซิงปีที่ 2 (ค.ศ. 410) โปรดเกล้าฯ ให้ถวายพระราชสมัญญาแด่ทั่วป๋ากุย (拓跋珪) ว่า จักรพรรดิซวนอู่ (宣武皇帝) และเฉลิมพระราชอารามว่า เลี่ยจู่ (烈祖) ในศักราชไท่ชางปีที่ 5 (ค.ศ. 420) มีการเฉลิมพระราชสมัญญาว่าเป็น จักรพรรดิเต้าอู่ (道武皇帝) และศักราชไท่เหอปีที่ 15 (ค.ศ. 491) มีการเฉลิมพระราชอารามว่า ไท่จู่ (太祖)

แหล่งข้อมูล

• 《魏书·燕凤传》
• 《魏书·刘库仁传》
• 《魏书》