ค่าปฏิกรรมสงคราม

ค่าปฏิกรรมสงคราม (อังกฤษ: war reparations) หมายถึง ของมีค่าที่ต้องจ่ายเป็นค่าชดเชยเพื่อให้ครอบคลุมความเสียหายระหว่างสงคราม โดยทั่วไปแล้ว ค่าปฏิกรรมสงคราม หมายถึงเงินหรือสินค้าเปลี่ยนมือ มากกว่าการถ่ายโอนกรรมสิทธิ์ อย่างเช่น การผนวกดินแดน

การวิพากษ์วิจารณ์

ข้อวิพากษ์วิจารณ์หลักของการจ่ายค่าปฏิกรรมสงครามในประวัติศาสตร์ประกอบด้วย:

เป็นการกระทำที่ใช้ลงโทษประชาชนของฝ่ายแพ้สงคราม มากกว่าจะเป็นการกระทำอย่างเท่าเทียมระหว่างคู่สงครามทั้งสองฝ่าย
ในหลายกรณี จากผลของการจ่ายค่าปฏิกรรมสงคราม รัฐบาลของฝ่ายที่แพ้สงครามมาก่อนมักจะเป็นผู้เริ่มสงครามในภายหลัง โดยที่ประชาชนของประเทศมีบทบาทน้อยมากต่อการตัดสินใจทำสงครามดังกล่าว รวมไปถึงโทษของค่าปฏิกรรมสงครามส่วนใหญ่เกิดขึ้นกับประชาชนผู้บริสุทธิ์
หลังจากสงครามยุติ ประชาชนของฝ่ายแพ้สงครามมักจะประสบกับความยากจนและความขัดสน โทษของค่าปฏิกรรมสงครามจะทำให้ประชาชนยากจนลงไปอีก ซึ่งจะเป็นปัญหาเรื้อรังและอาจเป็นชนวนในระยะยาวของผู้ชนะ

จอห์น เมย์นาร์ด เคนส์ กล่าวว่า ผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อเศรษฐกิจโลกจะนำไปสู่ความหายนะ

และยังได้มีการวิพากษ์วิจารณ์ว่า ค่าปฏิกรรมสงครามนั้นเป็นสาเหตุหลักของสงครามโลกครั้งที่สอง เนื่องจากการจ่ายค่าปฏิกรรมสงครามของเยอรมนีตามผลของสนธิสัญญาแวร์ซาย ภายหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ก่อให้เกิดปัญหาทางเศรษฐกิจอย่างหนักในเยอรมนี ทำให้เกิดภาวะเงินเฟ้ออย่างรุนแรงในสาธารณรัฐไวมาร์ และนำไปสู่การก้าวขึ้นสู่อำนาจของพรรคนาซี

ประสบการณ์จากการกำหนดค่าปฏิกรรมสงครามภายหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่งนำไปสู่การแก้ไขปัญหาภายหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ซึ่งประเทศผู้ชนะสงครามเรียกเก็บเครื่องจักรและสังหาริมทรัพย์แทนที่จะเป็นเงิน

การจ่ายค่าปฏิกรรมสงครามในปัจจุบัน

หลังจากสงครามอ่าวเปอร์เซีย อิรักได้ยอมรับมติของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติที่ 687 ซึ่งเป็นการประกาศจำนวนเงินที่อิรักจะต้องรับผิดชอบจากการรุกรานคูเวต คณะกรรมการจ่ายค่าชดเชยแห่งสหประชาชาติ (UNCC) ถูกจัดตั้งขึ้น และมีเงินทุนกว่า 350,000 ล้านดอลล่าร์สหรัฐได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล องค์กรและเอกชน ซึ่งจำนวนเงินดังกล่าว 30% ได้มาจากมูลค่าของน้ำมันที่อิรักมอบให้ตามโครงการน้ำมันแลกอาหาร

รายชื่อค่าปฏิกรรมสงคราม

รายชื่อสนธิสัญญาค่าปฏิกรรมสงคราม

สนธิสัญญาปารีส (ค.ศ. 1815) - ฝรั่งเศสจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามนโปเลียน
สนธิสัญญารานตะโบ - พม่าจ่ายให้บริษัทอินเดียตะวันออกในสงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่หนึ่ง
สนธิสัญญาแฟรงก์เฟิร์ต (ค.ศ. 1871) - ฝรั่งเศสจ่ายให้เยอรมนีในสงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย
สนธิสัญญาสยาม–ฝรั่งเศส ร.ศ. 112 - สยามจ่ายให้ฝรั่งเศสในสงครามฝรั่งเศส-สยาม
สนธิสัญญาชิโมโนเซกิ - จีนจ่ายให้ญี่ปุ่นในสงครามจีน–ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่ง
พิธีสารนักมวย - จีนจ่ายให้พันธมิตรแปดชาติในกบฏนักมวย
สนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ - โซเวียตรัสเซียจ่ายให้ฝ่ายมหาอำนาจกลางในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
สนธิสัญญาแวร์ซาย - เยอรมนีจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
สนธิสัญญาเนอยี-ซูร์-แซน - บัลแกเรียจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
การสงบศึกมอสโก - ฟินแลนด์จ่ายให้สหภาพโซเวียตในสงครามต่อเนื่อง
การประชุมพ็อทซ์ดัม - เยอรมนีจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่สอง
สนธิสัญญาสันติภาพสำหรับอิตาลี ค.ศ. 1947 - อิตาลีจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่สอง
สนธิสัญญาซานฟรานซิสโก - ญี่ปุ่นจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่สอง
สนธิสัญญาสันติภาพปารีส (ค.ศ. 1947) - ฮังการีจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่สอง
สนธิสัญญาสันติภาพปารีส (ค.ศ. 1947) - โรมาเนียจ่ายให้ฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งที่สอง

อ้างอิง

John Wheeler-Bennett "The Wreck of Reparations, being the political background of the Lausanne Agreement, 1932", New York, H. Fertig, 1972.
Ilaria Bottigliero "Redress for Victims of Crimes under International Law", Martinus Nijhoff Publishers, The Hague (2004).

ดูเพิ่ม

แหล่งข้อมูลอื่น