คุยกับผู้ใช้:ชวลิต ประกอบสุข
เพิ่มหัวข้อ
ยินดีต้อนรับสู่วิกิพีเดียภาษาไทย
ยินดีต้อนรับคุณ ชวลิต ประกอบสุข สู่วิกิพีเดียภาษาไทย หน้าต่อไปนี้อาจเป็นประโยชน์แก่คุณ:
มือใหม่ขอแนะนำอย่างยิ่งให้คุณเริ่มจากแก้หรือต่อเติมบทความที่มีอยู่แล้วก่อน ไม่ควรรีบสร้างบทความด้วยตัวเองเพราะมักไม่ผ่านและถูกลบและ
(ขอใช้เวลาอ่านไม่นานเพื่อให้ทราบพื้นฐาน)
อีกทางหนึ่ง อ่านหน้า การเข้ามีส่วนร่วมในวิกิพีเดีย ซึ่งสรุปทุกอย่างไว้หน้าเดียว
- ฉันอ่านหมดแล้วยังไม่เข้าใจเลย
- หรือ หรือ ใช้ แชตดิสคอร์ด
อย่าลืมลงชื่อในหน้าพูดคุย โดยการพิมพ์ --~~~~ จะปรากฏชื่อและวันเวลา
Hello ชวลิต ประกอบสุข! Welcome to Thai Wikipedia. If you are not a Thai speaker, you can ask a question in our Guestbook.
-- New user message (พูดคุย) 18:39, 16 พฤศจิกายน 2560 (ICT)
Share your experience and feedback as a Wikimedian in this global survey
[แก้]Hello! The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey. We want to know how well we are supporting your work on and off wiki, and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation. You have been randomly selected to take this survey as we would like to hear from your Wikimedia community. The survey is available in various languages and will take between 20 and 40 minutes.
You can find more information about this survey on the project page and see how your feedback helps the Wikimedia Foundation support editors like you. This survey is hosted by a third-party service and governed by this privacy statement (in English). Please visit our frequently asked questions page to find more information about this survey. If you need additional help, or if you wish to opt-out of future communications about this survey, send an email through the EmailUser feature to WMF Surveys to remove you from the list.
Thank you!
Reminder: Share your feedback in this Wikimedia survey
[แก้]Every response for this survey can help the Wikimedia Foundation improve your experience on the Wikimedia projects. So far, we have heard from just 29% of Wikimedia contributors. The survey is available in various languages and will take between 20 and 40 minutes to be completed. Take the survey now.
If you have already taken the survey, we are sorry you've received this reminder. We have design the survey to make it impossible to identify which users have taken the survey, so we have to send reminders to everyone. If you wish to opt-out of the next reminder or any other survey, send an email through EmailUser feature to WMF Surveys. You can also send any questions you have to this user email. Learn more about this survey on the project page. This survey is hosted by a third-party service and governed by this Wikimedia Foundation privacy statement. Thanks!
Your feedback matters: Final reminder to take the global Wikimedia survey
[แก้]Hello! This is a final reminder that the Wikimedia Foundation survey will close on 23 April, 2018 (07:00 UTC). The survey is available in various languages and will take between 20 and 40 minutes. Take the survey now.
If you already took the survey - thank you! We will not bother you again. We have designed the survey to make it impossible to identify which users have taken the survey, so we have to send reminders to everyone. To opt-out of future surveys, send an email through EmailUser feature to WMF Surveys. You can also send any questions you have to this user email. Learn more about this survey on the project page. This survey is hosted by a third-party service and governed by this Wikimedia Foundation privacy statement.
King
[แก้]ตอนที่อยุธยาเป็นเมืองขึ้นพม่า เจ้าที่ปกครองอยู่ก็ยังเป็นพระมหากษัตริย์นี่ครับ ลบทำไม --Wedjet (คุย) 09:16, 16 มิถุนายน 2562 (+07)
เรื่องที่มาของเจ้าปางคำ และความเกี่ยวข้องกับพระวอพระตา
[แก้]เจ้าปางคำแห่งหนองบัวลำภูมาจากเชียงรุ่งจริงหรือ?
ในหลายข้อมูลทั้งตามหนังสือและอินเทอรเน็ต มักระบุว่าเจ้าปางคำเป็นเจ้านายไทลื้อที่อพยพหนีฮ่อหัวขาวมาจากเชียงรุ่ง พร้อมกันกับเจ้าอินทกุมาร นางจันทรกุมารี แต่เมื่อตรวจสอบหลักฐานชั้นต้นแล้ว กลับไม่พบว่ามีปรากฏเรื่องของเจ้าปางคำเลย
“...๏ ปางนั้นยังมีกระลียุคเกิดในเมืองศรีฟ้าวาหะหัวขาว เจ้าอินทกุมารอันเปนเชื้อเจ้าเมืองศรีฟ้าอยู่บ่ได้ จึ่งพาเอาน้องสาวผู้หนึ่งชื่อว่านางจันทรกุมารี แลข้อยไพร่พ่ายลงมาเมืองพระยาสุริยวงษาธรรมิกราช ในเวียงจันนั้นแล ส่วนว่าเจ้าราชบุตรผู้พี่ อันเปนลูกชายพระยาสุริยวงษานั้น จึงมีใจประดิพัทธด้วยนางจันทร น้องสาวอาชาลื้อผู้ไปพึ่งนั้นแล จึ่งบังเกิดลูกชายสองคน องค์พี่ชื่อว่ากิ่งกิจกุมาร องค์น้องชื่อว่าเจ้าอินทโฉมกุมารนั้นแล...” (พงษาวดารล้านช้าง (ตามถ้อยคำในฉบับเดิม) ประชุมพงษาวดาร ภาคที่ ๑)
“...อยู่มา ฮ่อยกกองทัพมาตีเมืองเชียงรุ้งแสนหวีฟ้า เจ้าอินทกุมารเมืองเชียงรุ้งแสนหวีฟ้าจึงพานางจันทกุมารี ผู้น้อง ลงมาพึ่งพระยาสุริยวงษา เจ้าเมืองเวียงจันท์ เจ้าราชบุตรได้นางจันทกุมารีเปนภรรยา มีบุตรชาย เจ้ากิงกิสะ เจ้าอินทโสม อยู่มา เจ้าราชบุตรทำชู้ด้วยภรรยาท้าวโก ขุนนาง พระสุริยวงษาให้ฆ่าเจ้าราชบุตรเสีย เจ้าอินทกุมารเมืองเชียงรุ้งแสนหวีฟ้าได้ลาวเมืองเวียงจันท์เปนภรรยา มีบุตรชาย เจ้าองค์นก พระยาสุริยวงษาครองเมืองได้ ๕๘ ปี รวมอายุ ๘๓ ปี ถึงแก่กรรม...” (พงศาวดารเมืองหลวงพระบาง ตามฉบับที่มีอยู่ในศาลาลูกขุน ประชุมพงษาวดาร ภาคที่ ๕)
“...ยามเมื่อเจ้าพยาสุริยะเปนเจ้านั่งเวียงจันนั้น เมืองแสวนหวีฟ้า ๑๒ พันนาบังเกิดเปนเสิก เจ้าอิ่นเมืองแสวนหวีฟ้าจึงพาเอาน้องสาวชื่อว่านางจัน ลงมาเพิ่งพยาสุริยะ พยาสุริยะมีลูกชายผู้ ๑ ชื่อว่าเจ้าราชบุตร จึงเอานางจันน้องสาวเจ้าอิ่นเปนเมีย จึงมีลูกยิง ๒ คน ผู้ ๑ ชื่อว่านางชะมัง ผู้ ๑ ชื่อว่านางโรงทาแล ดังเจ้าราชบุตรก็เอานางจันน้องเจ้าอินนั้นเปนเมีย จึงมีลูกชาย ๒ คน ตนพี่นั้นชื่อว่ากิงกิศะกุมมาร องน้องชื่อว่าอินทะโสมแล เจ้าอินก็เอาสาวคำเปนเมีย ได้ลูกชายผู้ ๑ ชื่อว่าเจ้าหม่อมน้อย...” (ลำดับกษัตริย์ล้านช้าง ตั้งแต่ขุนบูรมถึงเจ้าอานุวง หอพิพิธภัณฑ์หลวงพระบาง)
“...เจ้าแพงเมือง (刀扁勐) เป็นเจ้าแทนศักดิ์พ่อในปีจุลศักราชได้ ๑๐๔๘ ตัว (ศักราชโลกปี ๑๖๘๖ ตัว) เมื่อรับเมืองอายุได้ ๑๔ ปี เป็นเจ้าได้ ๔๑ ปี อายุได้ ๕๕ ปี จุติในปีจุลศักราชได้ ๑๐๘๘ ตัว (ศักราชโลกปี ๑๗๒๖ ตัว) เมื่อเจ้าแพงเมืองรับเมืองเป็นเจ้านั้นอายุยังน้อย จึ่งหื้อแม่ตนเติ่มช่วยคิดปองการเมืองแล ดั่งแม่เจ้าแพงเมืองนี้อายุได้ ๗๓ ปีจุติ กาลเมื่อเจ้าแพงเมืองเป็นเจ้าคิดปองนั้น ข้าศึกหัวขาวเกิดแล (ข้าศึกหัวขาวในที่นี้คือชาวเขา เรียกอีกอย่างว่าคนม่อน หรือชาวม่อน) ตัวเป็นเค้านี้ชื่อเจ้าบุญ ดั่งเจ้าแพงเมืองก็เป็นเค้าเจ้าหัวเมืองทั้งหลายเป็นใจเจ้าบุญแลเข้าพร้อมศึกปางนั้น ดั่งข้าศึกหัวขาวนี้หากขัดต่อเจ้าฮ่อนั้นแล ยามนั้นเจ้าฮ่อก็เอาแหล่นลงมารบฟัน ศึกปางนั้นก็ค้านฮ่อแล หมู่เป็นเค้านั้นก็เสียฮ่อยับเอา ลางพร่องก็ถกถอนนามศักดิ์เสีย ลางพร่องก็ฆ่าแฟดเสียหั้นแล ยามนั้นไพร่เมืองก็พ่ายออกเมืองไปมากหลาย ดั่งข้า ๑๒ หัวแคว่นก็ถกไปเข้ากับเมืองแลมเสีย ๖ แคว่นในปางนั้นแล ฮ่อก็ตั้งแซ่นฟูที่เมืองแลม ยามนั้นสิบสองพันนาอันบ่เข้าพร้อมศึกข้าหัวขาวนี้มีค่าเมืองแช่ เมืองงาด เมืองละ เมืองฮิง ดั่งฮ่อคืนมาตั้งแซ่นฟูที่เมืองแช่คือว่าแซ่นฟูเมืองลาหื้อรักษาหัวเถื่อนทั้งหลาย จึ่งร้องว่า “สามหมื่นไร่เมืองลา สามหมื่นนาเมืองแช่” นั้นแล เจ้าแพงเมืองมีลูก ๒ ชาย ๒ หญิง ลูกชายเค้าชื่อเท่าชิ่นเพา (刀金寶) ผู้ตามชื่อเท่าเส่าวื้น (刀紹文) ลูกหญิงหลวงข่าไปเมืองบ่อ ถ้วนสอง ข่าไปเมืองพั่น...” (เชื้อเครือเจ้าแสนหวีสิบสองพันนา เท่าคว้างแซ้ง อ้ายฅำ เรียบเรียง, เรณู วิชาศิลป์ ปริวรรต)
ข้อสังเกต - ในหลักฐานของสิบสองพันนา ไม่มีเรื่องของเจ้าอินทกุมารกับนางจันทกุมารีเลย สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นเจ้าชั้นรองหรือเจ้าชั้นห่างๆ ไม่ได้เป็นเจ้าแผ่นดินเชียงรุ่ง
- มักกล่าวว่ากองทัพฮ่อหัวขาวตีเชียงรุ่ง แต่ในหลักฐานของสิบสองพันนาว่าเจ้าแพงเมือง เจ้าแสนหวีฟ้าเชียงรุ่งร่วมมือกับข้าศึกหัวขาวกบฏต่อฮ่อ (จีน) ทำให้ฮ่อเข้าปราบปราม
- ไม่มีปรากฏเรื่องราวของเจ้าปางคำเลย มีการเติมต่อชื่อเจ้าปางคำเพิ่มในประชุมพงศาวดาร
หลักฐานของเจ้าปางคำปรากฏครั้งแรกใน พงศาวดารนครจำปาศักดิ์ ฉะบับพระยามหาอำมาตยาธิบดี (เส็ง วิรยศิริ) ใน ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๗๐ เรื่อง เมืองนครจำปาศักดิ์ กล่าวว่า
"...ต่อมาในศักราชได้ ๑๐๐๓ ปีมะเส็งตรีศก เจ้าปางคำบ้านหนองบัวลำภู เดินช้างพลายพังหมอควานพร้อมด้วยท้าวเพี้ยไพร่พลยกลงมาเที่ยวโพนแซกคล้องช้างตามอรัญราวป่าประเทศ ก็ถึงเขตต์แดนนครกาลจำปากนาคบุรีศรีหยุดพักอาศัยในนครได้หลายวัน เจ้าปางคำเห็นนางเภามีสิริรูปอันงาม เจ้าปางคำพูดจาลอบรักร่วมสังวาสด้วยนางเภาจนมีครรภ์ แล้วเจ้าปางคำพร้อมด้วยท้าวเพี้ยไพร่พลช้างต่อหมอควานยกกลับไปบ้านหนองบัวลำภู อยู่ภายหลังนางเภาครรภ์แก่พอถ้วนทศมาสแล้วจะคลอดบุตรก็มีความเจ็บปวดลำบาก นางเภาจึงแช่งไว้ว่า ถ้าหญิงคนใดหาผัวมิได้ มีชายมาลอบรักร่วมสังวาสจนมีครรภ์ดังนี้ ให้หญิงนั้นจัดหากระบือแต่งเครื่องพลีกรรมบวงสรวงเสื้อเมืองทรงเมือง ถ้าผู้ใดไม่ทำตามดังนี้ให้ข้าวในไร่ในนาตายแล้ง แล้วนางเภาจึงสั่งให้พระยาคำยาตรพระยาสองฮาด พร้อมด้วยท้าวเพี้ยใหญ่น้อยทำหนังสือประทับตราประจำครั่งรูปช้างยืนแท่น ประกาศให้พวกส่วยรักษาเขตต์แขวงอำเภอตามคำนางเภา จึงเป็นเยี่ยงอย่างมาจนทุกวันนี้ ครั้นนางเภาคลอดบุตรออกมาเป็นกุมารี นางเภาจึงให้ชื่อบุตรว่านางแพง..."
พงศาวดารเมืองนครจำปาศักดิ์ เป็นหลักฐานที่ยืนยันว่า เจ้าปางคำอยู่ที่หนองบัวลำภูอย่างน้อยก็ พ.ศ.2184 ก่อนการจราจลที่เชียงรุ่งช่วงรัชสมัยเจ้าแพงเมือง (พ.ศ. 2229 - 2269) เสียอีก เจ้าปางคำจึงไม่น่าจะเป็นเชื้อพระวงศ์เชียงรุ่ง และไม่ได้มาจากเชียงรุ่งด้วยครับ เจ้าปางคำน่าจะเป็นคนพื้นถิ่นหนองบัวลำภูมากกว่า
ไม่พบหลักฐานความสัมพันธ์ระหว่างเจ้าปางคำกับพระวอพระตา อายุระหว่างเจ้าปางคำกับพระวอพระตาก็ห่างกันมากจนไม่น่าเชื่อว่าจะเป็นพ่อลูกกันได้ และเจ้าปางคำก็ไม่ได้มีสถานะเป็นกษัตริย์ เพราะยังอยู่ใต้การปกครองของเวียงจันทน์อยู่
ในตำนานเมืองนครจำปาศักดิ์ฉะบับเจ้าพรหมเทวานุเคราะห์ และเจ้าราชวงศ์เมืองนครจำปาศักดิ์ กล่าวว่า พระวอพระตา เป็นเชื้อสายของอุปราชเวียงจันทน์เก่า ไม่ใช่เจ้าปางคำ
"...ครั้งนั้นเจ้าหน้าอยู่บ้านสินท่า เป็นเชื้อสายสืบวงศ์วานมาแต่เจ้าอุปราชเวียงจันทน์คนเก่า..."
จึงเรียนมาเพื่อข้อแก้ไขข้อมูลในวิกิพีเดีย บทความเจ้าปางคำ เจ้าอินทกุมาร เจ้าพระวอ เจ้าพระตา และราชวงศ์สุวรรณปางคำ ให้ถูกตามหลักฐานข้อมูลทางประวัติศาสตร์ครับ--Nubbkao (คุย) 11:20, 4 พฤษภาคม 2564 (+07)