กีรติปุระ

กีรติปุระ कीर्तिपुर
เทศบาล
ทิวทัศน์เมืองกีรติปุระและเขาหิมาลัย ภาพถ่ายจากทศวรรษ 1950
คำขวัญ:  झीगु किपू समृद्ध किपू ฌีคุ กิปู สมฤทฺธ กิปู
กีรติปุระ กีรติปุระ
พิกัด: 27°40′41″N 85°16′37″E
ประเทศ	เนปาล
มณฑล	พัคมตี
อำเภอ	กาฐมาณฑุ
การปกครอง
• นายกเทศบาล	ราช กุมาร (คองเกรส)
• รองนายกเทศบาล	ศุภ ลักษมี ศากยะ (คองเกรส)
ประชากร  (2021)
• ทั้งหมด	81,578 คน
เขตเวลา	UTC+5:45 (NST)
รหัสไปรษณีย์	44618
รหัสพื้นที่	01
เว็บไซต์	www.kirtipurmun.gov.np

กีรติปุระ (เนปาล: कीर्तिपुर, Kirtipur; เนปาลภาษา: किपू กิปู) เป็นเทศบาลและนครโบราณในประเทศเนปาล ตั้งอยู่ในหุบเขากาฐมาณฑุ ห่างไป 5 กิโลเมตรทางใต้ของนครกาฐมาณฑุ เดิมทีเป็นชุมชนของชาวเนวาร์ กีรติปุระเป็นหนึ่งในห้าเทศบาลที่มีความหนาแน่นในหุบเขากาฐมาณฑุ โดยอีกสี่แห่งคือนครกาฐมาณฑุ ลลิตปุระ, ภักตปุระ และ มัธยปุระฐิมิ กีรติปุระในปัจจุบันเป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวทั้งจากธรรมชาติและวัฒนธรรม ในปี 2008 กีรติปุระได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกเบื้องต้นของยูเนสโก

ประชากรในเทศบาลมีขนาด 81,578 คน ตามสำมะโนปี 2021 และมีอัตราการรู้หนังสือ 88.8%

เดิมทีกีรติปุระตั้งรกรากโดยชาวเนวาร์ และในปัจจุบันยังคงเป็นศูนย์กลางหนึ่งของวัฒนธรรมเนวาร์ ทางใต้ของเมืองมีเขาจามปาเทวี (Champa Devi Hill) ห้อมล้อมอยู่ ซึ่งในวันปีใหม่เนปาล ผู้คนจากรอบหุบเขากาฐมาณฑุมีธรรมเนียมในการไต่เขาลูกนี้ ในปี 1767 กีรติปุระถูกผนวกเข้ากับอาณาจักรโกรข่าลิโดยกษัตริย์ปฤวีนารายัณชาห์ ในการเข้ายึกครองกีรติปุระหลังรุกเมืองเป็นครั้งที่สามนี้ กษัตริย์ได้สั่งให้ตัดจมูกของชาวเมืองทุกคนทั้งชายและหญิงที่อายุมากกว่า 13 ปี

หนึ่งในสถานที่สำคัญคือบาฆไภรพมนเทียร ซึ่งเป็นมนเทียรพระไภรวะในอวตารรูปเสือดุร้าย เชื่อกันว่าพระไภรวะเป็นเทพผู้คุ้มครองกีรติปุระ