กโนม
นักพัฒนา | The GNOME Project |
---|---|
รุ่นเสถียร | |
ที่เก็บข้อมูล | |
ระบบปฏิบัติการ | หลายระบบปฏิบัติการ |
ประเภท | Desktop environment |
สัญญาอนุญาต | GPL และ LGPL |
เว็บไซต์ | gnome.org |
โครงการ GNOME เป็นการสร้างแพลตฟอร์มทางคอมพิวเตอร์ ที่เป็นซอฟต์แวร์เสรี โดยมีเป้าหมายคือสร้างชุดเครื่องมือที่ช่วยให้นักพัฒนาสามารถสร้างโปรแกรมขึ้นมาได้ง่าย รวมไปถึงสิ่งแวดล้อมเดสก์ท็อป (desktop environment - ซอฟต์แวร์ที่ใช้เรียกซอฟต์แวร์อื่น ทำหน้าที่จัดการกับไฟล์และระบบหน้าต่าง)
มีซอฟต์แวร์จำนวนมากที่ถูกพัฒนาขึ้นใต้โครงการ GNOME ซึ่งมักจะถูกนำไปรวมเป็นส่วนหนึ่งของระบบปฏิบัติการบางชนิด เช่น ลินุกซ์ หรือ โซลาริส เป็นต้น
GNOME เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ GNU และเป็นสภาวะการทำงานแบบเดสก์ท็อปหลักของ GNU ด้วย GNOME
ประวัติ
[แก้]โครงการ GNOME เริ่มขึ้นในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1997 โดย Miguel de Icaza และ Federico Mena เพื่อเป็นทางเลือกของระบบเดสก์ท็อป KDE เนื่องจากว่าโครงการ KDE ในขณะนั้นได้พัฒนาบน widget toolkit ชื่อ Qt ซึ่งขณะนั้นไม่ได้เป็นซอฟต์แวร์เสรี[2]
GNOME เลือกใช้ widget toolkit ชื่อ GTK+ ซึ่งใช้สัญญาอนุญาตแบบ GNU Lesser Public License (LGPL) ดังนั้น GNOME จึงมีสัญญาอนุญาตใช้งาน 2 แบบคือ LGPL สำหรับไลบรารีต่างๆ และ GPL สำหรับระดับแอปพลิเคชัน
เดิมที GNOME ย่อมาจาก 'ภูติแคระ' ซึ่ง Elliot Lee ผู้คิดชื่อนี้ต้องการให้ GNOME มีลักษณะเป็นเฟรมเวิร์คแบบ distributed object เช่นเดียวกับ OLE[3] ของไมโครซอฟท์ ปัจจุบันโครงสร้างของ GNOME ไม่ได้ใช้แนวคิดนี้แล้ว ชื่อเต็มของโครงการจึงถูกเลิกใช้ไป สมาชิกบางคนของโครงการได้เปลี่ยนวิธีเขียนชื่อจาก GNOME มาเป็น Gnome แทน[4]
โครงสร้าง
[แก้]GNOME ประกอบด้วย 2 ส่วนหลัก [5] ได้แก่
- GNOME desktop environment - ระบบเดสก์ท็อปที่มุ่งเน้นผู้ใช้ทั่วไป
- GNOME development platform - เฟรมเวิร์คในการพัฒนาโปรแกรมสำหรับใช้งานบนระบบเดสก์ท็อป
เป้าหมายของโครงการ GNOME คือสร้างซอฟต์แวร์ที่ใช้ได้อย่างเสรีโดยไม่มีค่าใช้จ่าย เป็นมิตรกับผู้ใช้ สนับสนุนการใช้งานของผู้ด้อยความสามารถ และสนับสนุนภาษาต่างๆ ให้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้
ทางด้านการจัดการโครงการนั้น มีการตั้งมูลนิธิ GNOME ขึ้นมาในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1998 เพื่อทำงานบริหารจัดการและประชาสัมพันธ์ ทางมูลนิธิจะเปิดรับสมัครคณะกรรมการใหม่เป็นประจำทุกปีในเดือนพฤศจิกายน
นักพัฒนาและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับ GNOME จะจัดงานประชุมขึ้นปีละครั้งชื่อว่า GUADEC เพื่อพูดคุยหาทิศทางการพัฒนา GNOME ในอนาคต [6]
แพลตฟอร์ม
[แก้]จากเดิมที่ตั้งใจให้ทำงานได้กับ GNU ปัจจุบัน GNOME สามารถทำงานบนระบบปฏิบัติการแบบยูนิกซ์ได้เกือบทุกชนิด และถูกนำไปใช้เป็นฐานในการพัฒนา Java Desktop System ซึ่งเป็นส่วนติดต่อผู้ใช้ตัวใหม่ของระบบปฏิบัติการโซลาริสแทนระบบ Common Desktop Environment นอกจากนี้ GNOME ยังถูกเลือกให้เป็นระบบเดสก์ท็อปหลักของลินุกซ์หลายยี่ห้อ เช่น Fedora และ Ubuntu รายชื่อของลินุกซ์ที่ใช้ GNOME สามารถอ่านได้จากเว็บไซต์ของ GNOME[7]
GNOME ยังมีในแบบ LiveCD ซึ่งนำไปใช้บนคอมพิวเตอร์โดยไม่ต้องติดตั้ง มีจุดประสงค์เพื่อให้ผู้ใช้หน้าใหม่ได้สัมผัสกับ GNOME และทำความคุ้นเคยก่อนติดตั้งใช้งานจริง[8]
ส่วนประกอบทั้งหมดของ GNOME สามารถทำงานได้บน Cygwin ซึ่งช่วยให้โปรแกรมของ GNOME ทำงานบนระบบปฏิบัติการไมโครซอฟท์วินโดวส์ได้
แอปพลิเคชัน
[แก้]โปรแกรมเหล่านี้เป็นโปรแกรมที่ถูกออกแบบมาใช้กับโครงการ GNOME
รวมเป็นส่วนหนึ่งของ GNOME
[แก้]โปรแกรมกลุ่มนี้จะออกพร้อมกับ GNOME desktop
- Cheese - โปรแกรมจับภาพจากกล้องวิดีโอ
- Ekiga – โปรแกรมโทรศัพท์และประชุมทางไกลบน voice over IP
- Epiphany – โปรแกรมค้นดูเว็บ
- Evince – โปรแกรมดูเอกสาร PDF และ PostScript
- Evolution – โปรแกรมอีเมลและกรุ๊ปแวร์
- Eye of GNOME – โปรแกรมดูรูปอย่างง่าย
- File Roller – โปรแกรมบีบอัดข้อมูล
- gedit – โปรแกรมแก้ไขข้อความ
- gnome-dictionary – พจนานุกรมที่ใช้โพรโทคอล DICT
- gnome-panel – พาเนลในการเรียกและแสดงโปรแกรมอื่นๆ
- GNOME Terminal – ตัวจำลองเทอร์มินัล
- Metacity – window manager
- Nautilus – โปรแกรมจัดการแฟ้ม (file manager)
- Sound Juicer – เครื่องมือดึงเพลงจากซีดี
- Tomboy – โปรแกรมโน้ตย่อ
- Totem – ตัวเล่นมัลติมีเดีย
ไม่ได้รวมเป็นส่วนหนึ่งของ GNOME
[แก้]โปรแกรมเหล่านี้ใช้เทคโนโลยีพื้นฐานของ GNOME และมักจะถูกใช้คู่กับ GNOME เช่นกัน
- AbiWord – เวิร์ดโพรเซสเซอร์
- Banshee – โปรแกรมจัดการและเล่นเพลง
- F-Spot – โปรแกรมจัดการภาพถ่าย
- Gaim – an instant messaging client.
- The GIMP – โปรแกรมตกแต่งภาพ
- GnomeBaker – โปรแกรมเขียนซีดี/ดีวีดี
- Gnumeric – สเปรดชีต
- GnuCash – โปรแกรมทำรายรับรายจ่าย
- Inkscape – โปรแกรมวาดภาพแบบเวกเตอร์
- Rhythmbox – โปรแกรมจัดการและเล่นเพลงแบบเดียวกับ iTunes
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Catanzaro, Michael (2019-04-10). "GNOME 3.32.1 released!". GNOME Mail Services (Mailing list). สืบค้นเมื่อ 2019-05-12.
- ↑ Richard Stallman (2000-09-05). "Stallman on Qt, the GPL, KDE, and GNOME". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-04-19. สืบค้นเมื่อ 2005-09-09.
- ↑ Pennington, Havoc (1999). "GTK+ / Gnome Application Development". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-07-11. สืบค้นเมื่อ 2006-09-08.
- ↑ "Desktop Development mailing list". สืบค้นเมื่อ 2006-05-07.
- ↑ "About GNOME". สืบค้นเมื่อ 2005-09-08.
- ↑ "About GUADEC".
- ↑ "Distributions that ship GNOME as their Default Desktop". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-04-17. สืบค้นเมื่อ 2007-02-18.
- ↑ "The official GNOME LiveCD".
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- เว็บไซต์ของ GNOME
- เว็บไซต์ของ GNOME ประเทศไทย เก็บถาวร 2007-08-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- FootNotes รวมข่าวสารและกระดานสนทนา
- GNOME Journal เก็บถาวร 2005-10-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน วารสารออนไลน์ของ GNOME