กลยุทธ์ดูไฟชายฝั่ง

กลยุทธ์ดูไฟชายฝั่ง

ผู้วางกลศึก	กุยแก
ผู้ต้องกลศึก	อ้วนซง, อ้วนถำ, อ้วนฮี, โกกัน
ประเภท	กลยุทธ์เผชิญศึก
หลักการ	ใช้ประโยชน์จากการแตกแยกของศัตรู
สถานที่	กิจิ๋ว
ผลลัพธ์	อ้วนซงและอ้วนถำเสียกิจิ๋วให้โจโฉ

กลยุทธ์ดูไฟชายฝั่ง หรือ เก๋ออั้นกวนหว่อ (อังกฤษ: Watch the fires burning across the river; จีนตัวย่อ: 隔岸观火; จีนตัวเต็ม: 隔岸觀火; พินอิน: Gé àn guān huǒ) เป็นหนึ่งในกลศึกสามก๊ก กลยุทธ์ที่มีความหมายถึงการใช้โอกาสที่ศัตรูเกิดการแตกแยก วุ่นวายและปั่นป่วนอย่างหนักภายในกองทัพ พึงรอจังหวะให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างสงบ จับตาดูความเคลื่อนไหวของศัตรูทุกฝีก้าว ถ้าศัตรูเกิดความระแวงและใช้กำลังเข้าห้ำหั่นกันเอง เกิดการเข่นฆ่าแย่งชิงความเป็นใหญ่ แนวโน้มความพินาศและวอดวายก็จะเกิดขึ้นภายในกองทัพ ในช่วงระยะเวลานี้มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องปฏิบัติตนให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของฝ่ายศัตรู เตรียมความพร้อมในกองทัพไว้ล่วงหน้า ช่วงชิงชัยชนะมาเป็นของตนโดยใช้การเปลี่ยนแปลงโดยฉับพลันของศัตรูให้เป็นประโยชน์

มรรควิถีในการปิดล้อมโจมตีศัตรู เมื่อบุกเข้าล้อมทั้งสี่ด้านจงเปิดช่องทางไว้มุมหนึ่งไว้สำหรับเป็นทางหนีเอาชีวิตรอด เพื่อทำให้ศัตรูเกรงกลัวไม่กล้าต่อสู้ อาศัยจังหวะบุกเข้าโจมตียึดเอาเมืองแลทำลายกองทัพศัตรูได้โดยง่าย ตำราพิชัยสงครามซุนวูกล่าวไว้ว่า "เมื่อล้อมกองทัพศัตรูไว้ ต้องเปิดช่องไว้บ้าง" ตัวอย่างการนำเอากลยุทธ์ดูไฟชายฝั่งไปใช้ได้แก่กุยแกที่ให้คำแนะนำแก่โจโฉนำกำลังทหารไปตีกิจิ๋วในขณะที่อ้วนซงขึ้นครองกิจิ๋วแทนอ้วนเสี้ยว

ตัวอย่างกลยุทธ์

เมื่อคราวที่อ้วนเสี้ยวถึงแก่ความตาย อ้วนซงผู้เป็นน้องได้ขึ้นครองกิจิ๋วแทน ทำให้อ้วนถำบุตรชายคนโตของอ้วนเสี้ยวไม่พอใจและคิดแย่งชิงอำนาจจากอ้วนซง อ้วนถำ อ้วนฮีและโกกันที่ต่างไม่พอใจอ้วนซงที่ได้ครองกิจิ๋วต่อจากอ้วนเสี้ยว ต่างคิดจะแย่งชิงอำนาจมาเป็นของตน เกิดความวุ่นวายปั่นปวนในกิจิ๋ว โจโฉทราบข่าวการผลัดเปลี่ยนเจ้าเมืองกิจิ๋วจึงนำกำลังทหารมาเพื่อปราบและยึดกิจิ๋วเป็นของตน อ้วนถำ อ้วนซ้ง อ้วนฮีและโกกันที่แย่งชิงอำนาจซึ่งกันและกันเห็นภัยจวนตัวจึงหันหน้าเข้าหากันและช่วยกันจัดทัพเตรียมรับมือโจโฉ

โจโฉนำกำลังทหารเตรียมบุกเข้ายึดกิจิ๋ว โดยแบ่งกองกำลังทหารออกเป็นสี่ค่ายและบุกเข้ายึดกิจิ๋วพร้อมกัน ทำให้อ้วนถำ อ้วนซ้ง อ้วนฮีและโกกันสู้ไม่ได้ ถูกตีแตกถอยร่นเข้าเมืองไป โจโฉเห็นทัพของอ้วนถำแตกพ่ายก็คิดตามติดจะตีซ้ำให้สิ้นซาก แต่กุยแกที่ปรึกษาของโจโฉห้ามปรามและแย้งว่า "หากยกตามไปตี บุตรอ้วนเสี้ยวทั้งสามจะสมัครสามัคคีกัน ควรที่จะกลับเมืองรอดูให้บุตรทั้งสามแก่งแย่งชิงเมืองกันเอง จึงจะรบได้โดยง่าย" ซึ่งเมื่อโจโฉคิดตามคำแนะนำของกุยแกก็เห็นด้วย จึงนำทัพกลับวุยก๊ก

ภายหลังเหตุการณ์ในกิจิ๋วเป็นดั่งที่กุยแกคาดการณ์ไว้ อ้วนถำและอ้วนซงเกิดการแย่งชิงอำนาจและทำสงครามกันเอง อ้วนถำสู้อ้วนซงไม่ได้ก็หลบหนีไปสวามิภักดิ์ต่อโจโฉ โจโฉเห็นทีจะตีได้กิจิ๋วจึงนำกำลังทหารยกทัพขึ้นเหนือไปล้อมค่ายของอ้วนซงและตีค่ายแตก ยึดได้กิจิ๋วมาเป็นของตนได้โดยง่าย อ้วนถำที่แปรพักตร์ไปอยู่กับโจโฉถูกโจหองแทงตกม้าตายในสนามรบ โจโฉเห็นอ้วนซง อ้วนฮีที่ถูกตีแตกกระจายและหลบหนีไปก็คิดตามไปตีซ้ำ แต่กุยแกในขณะนั้นเกิดป่วยหนักและได้แต่งหนังสือเสนอไม่ให้โจโฉยกทัพตามไป อ้วนซงและอ้วนฮีจึงหลบหนีไปอยู่กับกองซุนของ

กองซุนของนั้นมีความระแวงอ้วนซงและอ้วนฮีอยู่ก่อนแล้ว เมื่อเห็นคนทั้งสองมาขอสวามิภักดิ์ก็เกรงว่าโจโฉจะยกทัพตามมา แต่เมื่อเห็นว่าทัพโจโฉไม่ได้ตามมาก็สั่งประหารอ้วนซงและอ้วนฮีพร้อมกับส่งมอบศีรษะคนทั้งสองไปให้แก่โจโฉเพื่อหวังความดีความชอบ โจโฉจึงนำกำลังทหารเข้าปราบหัวเมืองทางฝ่ายตะวันออกได้อย่างราบคาบ กลยุทธ์ดูไฟชายฝั่งหรือเก๋ออั้นกวนหว่อของกุยแก ก็ประสบความสำเร็จในการให้โจโฉฉวยจังหวะที่อ้วนถำ อ้วนซง อ้วยฮีและโกกันเกิดการแตกแยกกันเองเพราะอำนาจ บุกเข้ายึดกิจิ๋วมาเป็นของตนได้อย่างงดงาม

ดูเพิ่ม

• สามก๊ก
• ตำราพิชัยสงคราม
• ตำราพิชัยสงครามซุนวู

แหล่งข้อมูลอื่น

• 36 กลยุทธ์ :: ดูไฟชายฝั่ง เก็บถาวร 2008-09-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน