กระสวย

สำหรับกระสวยอวกาศ ดูที่ กระสวยอวกาศ

กระสวยสำหรับใส่ด้าย

กระสวย เป็นอุปกรณ์อย่างหนึ่งใช้ในการทอผ้า ทำด้วยไม้ ปลายสองด้านมน ตรงกลางกลวง สำหรับบรรจุหลอดด้ายพุ่ง หรือด้ายพุ่งพิเศษ มีน้ำหนักและขนาดเหมาะมือ ใช้พุ่งไปมาระหว่างการยกเส้นด้ายยืนขึ้นลง

ในประเทศไทย ส่วนใหญ่พบกระสวยสองแบบ คือ แบบดั้งเดิม มีลักษณะเรียว ยาว ปลายงอน คล้ายเรือ นิยมใช้กับการทอผ้าขิดผ้ายก ที่ไม่ต้องการความรวดเร็ว กับแบบใหม่ มีลักษณะป้อม ปลายมนคล้ายดินสองทั้งสองด้าน มักพบในการทอด้วยกี่กระตุก เพราะสามารถสอดไว้ในช่องใส่กระสวย เพื่อให้ชักกระสวยไปมาได้สะดวกในระหว่างเหยียบกี่เพื่อยกด้ายยืน

ในการทอผ้าพื้นที่ไม่ต้องการลวดลายมาก อาจมีกระสวยใช้เพียงหนึ่งหรือสองอัน แต่การทอผ้าที่ต้องการสีสันและลวดลายแปลก ๆ จะต้องมีกระสวยจำนวนมาก พอกับจำนวนด้ายและสีที่ใช้ ส่วนการทอด้วยกี่เอวนั้น ไม่จำเป็นต้องใช้กระสวยเป็นพิเศษแต่อย่างใด