ฮองีรัด

ฮองีรัด (/ˈkɒŋɡɪræd/; มองโกเลีย: ᠬᠣᠩᠭᠢᠷᠠᠳ Хонгирад; คาซัค: Қоңырат, อักษรโรมัน: Qoñyrat; จีน: 弘吉剌; พินอิน: Hóngjílá) เป็นหนึ่งในกลุ่มสำคัญของบรรดาชนเผ่ามองโกล มีอาณาเขตแรกเริ่มอยู่ในแถบทะเลสาบฮูลุนในมองโกเลียในและแม่น้ำฮัลฮาในประเทศมองโกเลียในปัจจุบัน เผ่านี้มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับบรรดาจักรวรรดิของจีนตอนเหนือ เนื่องจากบรรดาเผ่าย่อยต่าง ๆ ของชาวฮองีรัดไม่เคยรวมตัวกันภายใต้ผู้นำคนเดียว จึงทำให้ชาวฮองีรัดไม่ได้ก้าวสู่การเป็นผู้นำทางการทหารในภูมิภาค เผ่านี้มีความสำคัญมากในฐานะเผ่าของเจ้าสาวหลายคนในจักรวรรดิมองโกลในสมัยเจงกิส ข่าน ตั้งแต่มารดาของเจงกิสข่าน (โฮเอลุง), ย่า/ยาย และภรรยาคนแรกของเจงกิส ข่าน ไปจนถึงราชินีและเจ้าหญิงอีกหลายคนของจักรวรรดิมองโกลล้วนมาจากเผ่าฮองีรัด

ในสมัยราชวงศ์หยวน ชาวฮองีรัดจำนวนหนึ่งอพยพไปตั้งถิ่นฐานในแถบที่ปัจจุบันคือประเทศอุซเบกิสถานและภูมิภาคเตอร์กิสถาน บางคนได้ตำแหน่งเป็นผู้ปกครองควารัซม์ และต่อมาเป็นจักรวรรดิซูฟี