ทิวเขาบรรทัด

ทิวเขาบรรทัด
ทิวเขาพนมกระวาน
บริเวณอุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏ
จุดสูงสุด
ยอด	พนมอาออรัล
ความสูง เหนือระดับน้ำทะเล	1,740 เมตร (5,709 ฟุต)
พิกัด	12°00′N 103°15′E
ข้อมูลเชิงขนาด
ยาว	300 กม. (186 ไมล์) NW/SE
กว้าง	70 กม. (43 ไมล์) NE/SW
ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
ทิวเขาบรรทัด ทิวเขาพนมกระวานในกัมพูชา ทิวเขาบรรทัด ทิวเขาบรรทัด (ประเทศไทย)
ประเทศ	กัมพูชาและประเทศไทย
ข้อมูลทางธรณีวิทยา
อายุหิน	ยุคแคมเบรียน
ประเภทหิน	Metaconglomerate

ทิวเขาบรรทัด หรือ ทิวเขาพนมกระวาน (เขมร: ជួរភ្នំក្រវាញ, Chuŏr Phnum Krâvanh, อังกฤษ: Cardamom Mountains) เป็นทิวเขาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศกัมพูชาและทางทิศตะวันออกของประเทศไทย ทิวเขาส่วนใหญ่อยู่ในเขตแดนของประเทศกัมพูชา จุดสูงสุดอยู่ที่พนมอาออรัล (1,740 เมตร) อำเภอออรัล จังหวัดกำปงสปือ ประเทศกัมพูชา ยอดสูงสุดในไทยชื่อ เขาบรรทัด สูง 1,230 ม. นอกจากนี้ในไทยยังมีเขาสำคัญ คือ เขาแก้ว เขาทับกะได และเขาตาบาด

ทิวเขาเริ่มต้นที่ตำบลทับไทร อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี ทอดยาวไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ผ่านแนวเส้นแบ่งเขตอำเภอโป่งน้ำร้อน กับ อำเภอขลุง เข้าอำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี และอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด จนถึงเส้นแบ่งเขตแดนระหว่างประเทศไทยกับประเทศกัมพูชาที่อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด จากนั้นทอดยาวไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เข้าอำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด เข้าหาดเล็ก อำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด ส่วนในกัมพูชา ผ่านจังหวัดเกาะกง ประเทศกัมพูชา เข้าอำเภอวาลแวง จังหวัดโพธิสัตว์ จากนั้นเป็นแนวทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ใกล้กับทิวเขาด็อมเร็ย

ทิวเขาบรรทัดเป็นชายแดนไทย–กัมพูชา มีช่องเขาหลายแห่งที่เป็นรู้จักกันดีในทางประวัติศาสตร์อย่าง ช่องเรือแตก บริเวณเมืองปราจีนบุรี ซึ่งเมื่อเทียบกับช่องเขาในปัจจุบัน สันนิษฐานว่าคงเป็นหนึ่งในสามช่องเขาคือ ช่องสะแกราด ช่องบุกขนุน หรือช่องตะโก

ข้อมูลของเวิลด์ไวลด์ไลฟ์ออนไลน์ระบุว่า ป่าในทิวเขาพนมกระวานเป็นป่าดิบชื้น กินพื้นที่โดยรวม 44,200 ตารางกิโลเมตร เป็นแหล่งรวมของพันธุ์สัตว์ป่าเลี้ยงลูกด้วยนมกว่า 100 ชนิด แต่มีสัตว์หลายชนิดที่กำลังอยู่ในสภาวะถูกคุกคามอันได้แก่ ช้างเอเชีย เสือดาว กระทิง กวาง เก้ง สมเสร็จ และชะนี สันนิษฐานว่าเคยเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของเสือสุมาตราและแรดชวา