พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์

ในเครือข่ายคอมพิวเตอร์ พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์ (อังกฤษ: proxy server) หรือเรียกโดยย่อว่า พร็อกซี คือเซิร์ฟเวอร์ (ระบบคอมพิวเตอร์หรือโปรแกรมประยุกต์) ที่ทำงานโดยการเป็นตัวกลางในการหาข้อมูลตามคำขอของเครื่องลูกข่ายจากเซิร์ฟเวอร์อื่น ๆ กล่าวคือเครื่องลูกข่ายเชื่อมต่อไปที่ พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์เพื่อขอใช้งานบางบริการ เช่น ไฟล์ การเชื่อมต่อ เว็บเพจ หรือทรัพยากรต่าง ๆ จากเซิร์ฟเวอร์อื่น จากนั้น พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์จะทำการคัดกรองด้วยกฎที่ตั้ง ตัวอย่างเช่น คัดกรองจาก หมายเลขไอพี, Protocol หลังจากนั้นถ้าการขอผ่านการคัดกรอง พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์จะจัดหาข้อมูลตามคำร้องขอจากเซิร์ฟเวอร์อื่นแทนเครื่องลูกข่าย

พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์มีสองจุดประสงค์คือ:

• เพื่อให้เครื่องลูกข่ายซ่อนตัว (โดยส่วนใหญ่ เพื่อความปลอดภัย)
• เพื่อความเร็วของการใช้บริการที่เพิ่มขึ้น, โดยการเก็บเว็บเพจจากเว็บเซิร์ฟเวอร์

พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงการขอและการตอบกลับเรียกว่า Gateway หรือในบางครั้ง tunneling proxy

ประเภทและหน้าที่

พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์ถูกตั้งค่าให้ใช้งานได้ตั้งแต่ 1 อย่างหรือมากกว่า ดังนี้:

Caching proxy server

Caching proxy server ใช้เร่งความเร็วโดยการเก็บข้อมูลจากการเรียกใช้งานครั้งก่อน จากเครื่องลูกข่าย, Caching proxies เก็บสำรองข้อมูลที่ถูกร้องขอบ่อย ทำให้องค์กรขนาดใหญ่ลด upstream bandwidth และค่าใช้จ่าย ในขณะเดียวกันเพิ่มความสามารถขององค์กร. โดยส่วนมาก ISPs, ธุรกิจขนาดใหญ่มี และ มหาวิทยาลัยมี Caching Proxy

ข้อสำคัญของ พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์อีกประการหนึ่งคือทำให้ประหยัดค่าใช้จ่าย, ในหนึ่งองค์กรอาจมีหลายระบบในเครือข่าย หรือในความควบคุม บนเครื่องเซิร์ฟเวอร์เพียงตัวเดียว, สามารถแบ่งแยกการเชื่อมต่อสู่อินเทอร์เน็ตของผู้ใช้ในแต่ละระบบ กล่าวคือ ผู้ใช้ในระบบสามารถเชื่อมต่อไปที่ พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์และ พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์เชื่อต่อไปที่เซิร์ฟเวอร์หลัก

Web proxy

พร็อกซีเซิร์ฟเวอร์ที่สนใจแต่การเชื่อมโยงบนเวิลด์ไวด์เว็บเรียกว่า web proxy. การทำงานหลักของมันคือการเป็น web cache, proxy โปรแกรมส่วนใหญ่ (e.g. Squid) ปฏิเสธบาง URL ใน Blacklist ภายใต้เงื่อนใขการคัดกรอง นิยมใช้ในบริษัท, สถานศึกษา, ห้องสมุด หรือใดก็ตามที่ทำการคัดกรอง

Hostile proxy

บางครั้งพร็อกซีเซิร์ฟเวอร์อาจถูกใช้ในจุดประสงค์ที่ไม่ดี เพื่อดักเก็บข้อมูลที่ส่งผ่านระหว่างเครื่องลูกข่ายกับเว็บเซิร์ฟเวอร์ สามารถเก็บข้อมูลในการกรอกแบบฟอร์มต่าง ๆ บนเว็บ เช่น รหัสผ่านสำหรับอีเมลหรือธนาคารออนไลน์ ทั้งนี้สามารถใช้ SSL เพื่อความปลอดภัย

• Proxy software and scripts ที่เว็บไซต์ Curlie
• Free web-based proxy services ที่เว็บไซต์ Curlie
• Free http proxy servers ที่เว็บไซต์ Curlie