ฝากล่องเสียง

ฝาปิดกล่องเสียง หรือ ลิ้นปิดกล่องเสียง; (Epiglottis)
	ภาพภายในของกล่องเสียง มุมมองจากการส่องกล้องตรวจกล่องเสียง
รายละเอียด
คัพภกรรม	branchial arch คู่ที่ 4 และ 6
ตัวระบุ
MeSH	D004825
TA98	A06.2.07.001
TA2	3190
FMA	55130
	อภิธานศัพท์กายวิภาคศาสตร์ [แก้ไขบนวิกิสนเทศ]

ฝาปิดกล่องเสียง หรือ ลิ้นปิดกล่องเสียง (อังกฤษ: epiglottis) เป็นแผ่นกระดูกอ่อนชนิดอิลาสติกคาร์ทิเลจ (elastic cartilage) ที่คลุมด้วยเยื่อเมือก (mucus membrane) ติดอยู่กับโคนของลิ้น มีลักษณะเป็นแผ่นฝาปิดที่ขยับขึ้นลงได้ ฝานี้จะยื่นเอียงขึ้นด้านบนหลังลิ้นและกระดูกไฮออยด์ (hyoid bone)

กายวิภาคศาสตร์และหน้าที่

ฝาปิดกล่องเสียงทำหน้าที่ปิดทางเข้าของช่องเส้นเสียงหรือชุดสายเสียง (glottis) ซึ่งเป็นทางเปิดระหว่างสายเสียงแท้ (vocal folds)

ในตำแหน่งปกติ ฝาปิดกล่องเสียงจะเปิดขึ้นด้านบน แต่ขณะที่กลืนอาหาร กระดูกไฮออยด์จะยกตัวขึ้น ดันให้กล่องเสียง (larynx) เลื่อนขึ้น ทำให้ฝาปิดกล่องเสียงพับลงไปตำแหน่งแนวราบมากขึ้น ซึ่งจะป้องกันไม่ให้อาหารตกลงไปในท่อลม (trachea) แต่ให้อาหารลงไปในหลอดอาหาร (esophagus) ซึ่งอยู่ด้านหลังกว่าแทน

ฝาปิดกล่องเสียงเป็นหนึ่งในสามโครงสร้างกระดูกอ่อนขนาดใหญ่ที่ประกอบขึ้นเป็นกล่องเสียง

ความสำคัญทางคลินิก

รีเฟล็กซ์ของฝาปิดกล่องเสียง

เส้นประสาทลิ้นคอหอย (glossopharyngeal nerve, CN IX) ส่งใยประสาทไปยังฝาปิดกล่องเสียงด้านบน ซึ่งให้เส้นประสาทนำเข้าของรีเฟล็กซ์ขย้อน (gag reflex) แขนงซุพีเรียร์ลาริงเจียลของเส้นประสาทเวกัส (superior laryngeal branch of the vagus nerve) ให้ใยประสาทไปยังฝาปิดกล่องเสียงด้านล่าง ซึ่งให้เส้นประสาทนำเข้าของรีเฟล็กซ์การไอ (cough reflex) ^[2]

การติดเชื้อของฝาปิดกล่องเสียง

ในเด็ก ฝาปิดกล่องเสียงมักจะติดเชื้อจากแบคทีเรีย Haemophilus influenzae หรือ Streptococcus pneumoniae แม้ว่าภาวะนี้จะรักษาได้ง่าย แต่ก็นับเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์เพราะหากไม่ได้รับการรักษา ฝาปิดกล่องเสียงจะบวมและปิดกั้นท่อลม (trachea) ทำให้เกิดการอักเสบทั่วร่างกาย (massive inflammation) ภาวะนี้เกิดขึ้นได้น้อยในประเทศที่มีการให้วัคซีนต่อเชื้อ Haemophilus influenzae (HIB)

ภาพอื่นๆ

กล่องเสียง
กล่องเสียงของม้า
กระดูกอ่อนของกล่องเสียง มองจากด้านหลัง
เอ็นของกล่องเสียง มองจากด้านหลัง
ภาพตัดแนวแยกหน้าหลังของกล่องเสียงและส่วนบนของท่อลม
ทางเปิดของกล่องเสียง มองจากด้านหลัง
กล้ามเนื้อของกล่องเสียง มองจากด้านหลัง
กล้ามเนื้อของกล่องเสียง มองจากด้านข้าง (ในภาพแผ่นด้านขวาของกระดูกอ่อนไทรอยด์ถูกตัดออก)
ภาพตัดกลางลำตัวของจมูก ปาก คอหอย (pharynx) และกล่องเสียง (larynx)