อุปมุขนายก
อุปมุขนายก (อังกฤษ: Vicar general) หรือวิคาร์เจนรัล คริสต์ศาสนิกชนโรมันคาทอลิกในประเทศไทยเรียกว่า "อุปสังฆราช" เป็นตำแหน่งผู้ช่วยมุขนายกในการปกครองมุขมณฑล ตำแหน่งนี้มีใช้ในบางนิกาย เช่น โรมันคาทอลิก แองกลิคัน ถ้าเป็นนิกายออร์ทอดอกซ์เรียกว่าโปรโตซินเซลลุส (protosyncellus)
อุปมุขนายกและผู้ช่วยมุขนายก
[แก้]แม้ว่าประมวลกฎหมายพระศาสนจักร ค.ศ. 1983 จะไม่ได้ระบุความแตกต่างระหว่างอุปมุขนายก (vicar general) และผู้ช่วยมุขนายก (episcopal vicar) ไว้ แต่ในทางปฏิบัติมุขมณฑลต่าง ๆ จะแยกสองตำแหน่งนี้ออกจากกัน โดยอุปมุขนายกตามปกติจะมีเพียงองค์เดียวในแต่ละมุขมณฑล (เว้นแต่จะมีเหตุจำเป็นต้องแต่งตั้งเพิ่ม) เพื่อช่วยมุขนายกในด้านการปกครองมุขมณฑล อุปมุขนายกจึงถือเป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงสุดของมุขมณฑลรองจากมุขนายกเท่านั้น แต่ผู้ช่วยมุขนายกในแต่ละมุขมณฑลจะถูกตั้งไว้หลายตำแหน่งเพื่อช่วยเหลือมุขนายกประจำมุขมณฑลในด้านงานอภิบาล (pastoral care) ต่าง ๆ เช่น มิสซังโรมันคาทอลิกเชียงใหม่นอกจากมีอุปมุขนายก 1 องค์แล้วยังมีผู้ช่วยมุขนายกอีก 6 องค์[1] ได้แก่
- ผู้ช่วยมุขนายกฝ่ายอภิบาลและแพร่ธรรม
- ผู้ช่วยมุขนายกฝ่ายธรรมทูต
- ผู้ช่วยมุขนายกฝ่ายการเงินและทรัพย์สิน
- ผู้ช่วยมุขนายกฝ่ายบุคคลาภิบาล
- ผู้ช่วยมุขนายกฝ่ายสังคม
- ผู้ช่วยมุขนายกฝ่ายการศึกษา
คุณสมบัติ
[แก้]ในคริสตจักรโรมันคาทอลิก มุขนายกประจำมุขมณฑลเท่านั้นมีสิทธิ์แต่งตั้งและถอดถอนอุปมุขนายกและผู้ช่วยมุขนายก และผู้ได้รับการแต่งตั้งต้องมีคุณสมบัติดังนี้[2]
- เป็นบาทหลวงที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 30 ปี
- สำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาโทหรือเอกในสาขากฎหมายศาสนจักร เทววิทยา หรือเชี่ยวชาญในสองสาขานี้
- รู้หลักความเชื่อที่ถูกต้อง
- รอบคอบ
- มีประสบการณ์ในการจัดการปัญหาต่าง ๆ
- ไม่เป็นญาติกับมุขนายกประจำมุขมณฑลจนถึงชั้นที่ 4