เซนต์

ภาพ "นักบุญทั้งหลาย" วาดโดยฟราอันเจลีโก

เซนต์ (อังกฤษ: Saint) ชาวคาทอลิกและชาวออร์ทอดอกซ์ เรียกว่านักบุญ หมายถึง ผู้ศักดิ์สิทธิ์ ชาวโปรเตสแตนต์เรียกว่าธรรมิกชนหรือผู้บริสุทธิ์ แต่ละนิกายในศาสนาคริสต์อธิบายลักษณะของเซนต์แตกต่างกันไป แต่โดยทั่วไปจะถือตามคัมภีร์ไบเบิลที่ระบุว่าเซนต์หมายถึงบุคคลใด ๆ ไม่ว่าบนโลกมนุษย์หรือบนสวรรค์ ที่ได้รับการชำระให้บริสุทธิ์ มีชีวิตอยู่ในพระคริสต์ และเป็นผู้ที่พระคริสต์ทรงประทับอยู่ เป็นผู้ที่พระเจ้าทรงแยกไว้ต่างหากเพื่อเป็นชนชาติที่บริสุทธิ์ของพระองค์ ในคริสตจักรอีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์และโรมันคาทอลิกถือว่าคริสต์ศาสนิกชนทั้งหมดที่อยู่บนสวรรค์เป็นนักบุญ แต่แต่ละองค์จะได้รับเกียรติ ถูกยึดถือเป็นแบบอย่าง และรับความเคารพไม่เท่ากัน

ในคัมภีร์ไบเบิล มีหลายคนถูกเรียกว่าเป็นเซนต์ เช่น อาโรน ซึ่งถูกเรียกว่าเป็นคนบริสุทธิ์ของพระยาห์เวห์ ส่วนในจดหมายของนักบุญเปาโลถึงชาวเอเฟซัส เปาโลอัครทูตก็ประกาศว่าตนเองเป็น “คนเล็กน้อยยิ่งกว่าคนเล็กน้อยที่สุดในพวกธรรมิกชนทั้งหมด”

ในปัจจุบันคำว่า "เซนต์" ยังอาจใช้หมายถึงผู้ศักดิ์สิทธิ์ในศาสนาอื่น ๆ ด้วย เช่น ซาดิคในศาสนายูดาห์ พระอริยบุคคลในศาสนาพุทธ ฤๅษีหรือคุรุในศาสนาฮินดู วะลีย์ในศาสนาอิสลาม เป็นต้น

คริสตจักรโรมันคาทอลิก

ในคริสตจักรโรมันคาทอลิก นักบุญหมายถึงบุคคลที่ได้รับการสถาปนาอย่างเป็นทางการโดยพระศาสนจักร ซึ่งมีความเชื่อว่าบุคคลเหล่านั้นได้อยู่ในสวรรค์แล้ว โดยความหมายนี้ทุกคนที่อยู่ในสวรรค์ก็คือนักบุญถึงแม้ว่าจะไม่ได้รับการประกาศอย่างเป็นทางการ บุคคลที่พระศาสนจักรได้ประการให้เป็นนักบุญนั้นมีความดีโดดเด่น ในการปฏิบัติตามน้ำพระทัยพระเป็นเจ้า คริสตจักรจะยกย่องบุคคลนั้นเป็นพิเศษเพื่อเป็นแบบอย่างและกำลังใจแต่คริสตชนอื่น ๆ

ตามกระบวนการประกาศเป็นนักบุญ (canonization) ในคริสตจักรคาทอลิก จะมีการสอบสวนและให้พระสันตะปาปาประกาศสถาปนาเป็นลำดับขั้นดังนี้

1. ผู้รับใช้พระเป็นเจ้า (The Servant of God)
2. ผู้น่าเคารพ (The Venerable)
3. บุญราศี (The Blessed) หลังจากที่ได้รับการประกาศให้เป็น "ผู้น่าเคารพ" หรือ "คารวียะ" แล้ว ก็จะมีการดำเนินการเพื่อให้บุคคลนั้นได้รับการประกาศเป็นบุญราศี แต่ก่อนที่จะได้รับประกาศเป็นนักบุญราศีนั้น ต้องมีการพิสูจน์ได้ว่า มีอัศจรรย์อย่างน้อย 2 ประการเกิดขึ้น โดยอาศัยบุญบารมีของ "ผู้น่าเคารพ" นั้น (ในกรณีของมรณสักขี หรือผู้ที่ยอมพลีชีพเพื่อศาสนา ความตายของเขา ก็ถือว่าเป็นอัศจรรย์ที่ยิ่งใหญ่ สามารถใช้แทนอัศจรรย์สองประการที่กำหนดนี้ได้)
4. นักบุญ (The Saint) หลังจากได้รับการประกาศเป็นบุญราศีแล้ว ก่อนที่จะประกาศแต่งตั้งบุญราศีนั้นเป็น "นักบุญ" จะต้องมีผู้ได้รับการอัศจรรย์อีกอย่างน้อย 2 ประการ ที่เชื่อได้ว่ามาจากการที่บุญราศีนั้นอธิษฐานต่อพระเป็นเจ้าแทนผู้นั้น ซึ่งการคอยอัศจรรย์ขั้นนี้อาจจะยาวนานหลายปี ซึ่งบางรายกินเวลาเป็นศตวรรษก็มี เมื่อผ่านขั้นตอนทุกอย่างแล้ว ก็จะมีพิธีการประกาศแต่งตั้งบุญราศีองค์นั้นขึ้นเป็น "นักบุญ" โดยพระสันตะปาปา ณ มหาวิหารนักบุญเปโตร กรุงโรม

เมื่อได้รับการประกาศเป็นนักบุญแล้วจึงถือว่าสิ้นสุดกระบวนการสอบสวน